In dit onderdeel wordt ingegaan op de rechtsgrond voor alimentatie, de onderhoudsplichtigen en onderhoudsgerechtigden, de maatstaven draagkracht en behoefte, wijziging en limitering. Ook het afwijkende procesrecht komt aan de orde.

Een van de problemen bij het vaststellen van onderhoudsbijdragen is dat de wet geen invulling geeft aan de begrippen draagkracht en behoefte en de praktijk dient te werken met vage en open normen. De expertgroep alimentatienomen probeert al decennia lang een nadere invulling te geven aan de begrippen behoefte en draagkracht in de rapporten die nu jaarlijks worden aangepast. De jurisprudentie verfijnt daarnaast de invulling en geeft richting aan de mogelijkheden van wijziging en limitering.

Op 1 januari 2020 is in werking getreden de Wet herziening partneralimentatie waarbij de duur van de partneralimentatie in beginsel wordt beperkt tot vijf jaar, hoewel daarop weer vele uitzonderingen zijn. Het overgangsrecht regelt wanneer het nieuwe regime in werking treedt.

Mr. dr. M.L.C.C. Lückers is Advocaat-Generaal bij de Hoge Raad en redacteur en auteur van diverse uitgaven op het gebied van het personen- en familierecht.