In de loop der miljoenen jaren hebben op de aardkorst velerlei krachten ingewerkt. Zij zijn het die het aardoppervlak gemodelleerd hebben tot wat het nu is en die het aanschijn der aarde talloze malen veranderd hebben; zij zijn het die de vorm hebben bepaald van het landschap dat we nu voor ons zien. vele van deze krachten zijn ook nu nog actief; hun werking is langzaam, geleidelijk, gestadig, ze valt ons niet op, maar ze is niettemin onverbiddelijk.
In dit eerste deel laat de schrijver ons kennis maken met de uitwendige krachten. Gesteenten worden afgebroken, door hemelwater, door stromend water, door stilstaand water, door wind, door ijs; de afbraakprodukten worden door deze zelfde factoren en ook door levende wezens getransporteerd en tenslotte afgezet in de vorm van nieuwe "gesteenten". In het kort is het proces dus: erosie, transport, sedimentatie.
Geologie is speurwerk, waarbij –evenals in een detectiveverhaal – ook de kleinste bijzonderheid belangrijk kan blijken te zijn. Na lezing van dit boek zal menigeen ontdekken dat hij in de toverban van de geologie is geraakt en zal hij bij zijn wandelingen in het veld vele dingen anders zien en beter verstaan.