Al decennialang wordt een hardnekkige strijd tegen faillissementsfraude gevoerd. De schade die voortkomt uit faillissementen waarin fraude wordt gepleegd loopt richting de 2 miljard euro per jaar – dat bedrag lopen schuldeisers, waaronder ook de Belastingdienst mis. Naast deze financiële en maatschappelijke schade ondermijn faillissementsfraude ook het vertrouwen in het handelsverkeer en leidt het tot normvervaging.

Volgens de wetgever is de curator de aangewezen persoon om onregelmatigheden in faillissementen aan te pakken. Met de invoering Wet versterking positie curator in 2017 is de fraudesignalerende rol van de curator geïnstitutionaliseerd. De curator dient de rechter-commissaris vertrouwelijk te informeren over onregelmatigheden. Vervolgens dient ook de rechter-commissaris te beoordelen of een melding of aangifte van faillissementsfraude nodig is. Onduidelijk is of met deze wet faillissementsfraude is afgenomen.

In tegenstelling tot de rol van de curator onder de Wet versterking positie curator, is de rol van de rechter-commissaris onderbelicht gebleven. In dit boek wordt de rol van de rechter-commissaris bij signalering van faillissementsfraude onderzocht. De auteur beschrijft wat faillissementsfraude is en of faillissementsfraude na invoering van de Wet versterking positie curator effectief wordt gesignaleerd. Zij behandelt het instrumentarium dat de rechter-commissaris in faillissement ter beschikking staat in het licht van de Wet versterking positie curator, en welke problemen de rechter-commissaris ervaart bij het toezichthouden op de fraudesignalerende taak van de curator.

De auteur analyseerde 800 faillissementsdossiers die eind 2021 bij de rechtbank Den Haag in behandeling waren (met meer dan twintig procent fraudegevallen) en interviewde enkele rechter-commissarissen. Op basis daarvan geeft zij antwoord op de vraag hoe de rechter-commissaris effectief toezicht kan houden op het signaleren van faillissementsfraude.