Steeds meer stellen kiezen ervoor om informeel samen te wonen in plaats van een huwelijk of geregistreerd partnerschap aan te gaan. Op 1 januari 2023 waren het er 1,1 miljoen, in 2050 zal dat zijn gestegen tot bijna 1,3 miljoen. De Nederlandse wet kent geen algemene regeling voor informeel samenwonenden. Hierdoor genieten zij weinig wettelijke bescherming als de relatie wordt beëindigd, ook niet als dit gebeurt door overlijden. In dit boek staat de erfrechtelijke positie van informeel samenwonenden centraal.

In het erfrecht heeft de langstlevende informele samenwoner een zwakkere positie dan de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner. Zo is de langstlevende informele samenwoner geen versterferfgenaam van zijn of haar partner. Deze heeft alleen recht op voortgezette bewoning en voortgezet gebruik van de inboedel gedurende zes maanden na het overlijden van de erflater. Informeel samenwonenden moeten dus ‘zelf klussen’ om elkaar verzorgd en beschermd achter te laten door het opstellen van testamenten ten behoeve van elkaar, aangevuld met een (notariële) samenlevingsovereenkomst.

In dit boek onderzoekt mr. Iris Brüll (Metis Notarissen) of het wenselijk is dat de positie van informeel samenwonenden in het huidige Nederlandse erfrecht wordt verbeterd en hoe deze verbetering eruit zou kunnen zien. Zij vergelijkt de erfrechtelijke positie van gehuwden en geregistreerde partners met die van informeel samenwonenden, en analyseert daarbij het versterferfrecht, het testamentaire erfrecht, de ‘andere wettelijke rechten’, en de betekenis van een samenlevingsovereenkomst voor het erfrecht. Ook komen de Algemene nabestaandenwet en de Successiewet 1956 aan de orde. Verder onderzoekt zij de wettelijke erfrechtelijke bescherming voor de langstlevende informele samenwoner in drie andere landen. Het boek eindigt met enkele concrete aanbevelingen voor de notariële praktijk en de wetgever.