Literatuur omvat de boeken die worden gelezen of probleemloos ongelezen blijven, die worden verslonden of langzaam worden doorgewerkt, die soms opnieuw worden gelezen om uit te groeien tot ware lijfboeken, die in de bibliotheek kunnen worden geleend. Kijk naar iemands boekenkast, en weet wie hij of zij is, of beter wie hij of zij voorgeeft te zijn. Kortom, literatuur heeft niet alleen een intrinsieke waarde (de zogenaamde 'literaire kwaliteit'), maar belichaamt veel meer. Literatuur maakt deel uit van onze dagelijkse levenswijze.

Dit Elementaire Deeltje gaat in op de complexe geschiedenis van onze omgang met literatuur: de definitie ervan die we hanteren, de geschiedenis van het begrip 'literatuur', het belang van verwachtingen en literatuuropvattingen, de rol van de auteur, de diverse classificaties van literaire teksten, de structuur en de impact van de boekenmarkt. En ook op de grote uitdagingen van deze tijd: de veelbesproken ontlezing, de impact van de nieuwe media en de nieuwe technologieën, de aangezegde teloorgang van een aloud beschavingsideaal, de toenemende globalisering en het belang van een zogenaamde wereldliteratuur.