Op 1 oktober 2017 stemden 2,2 miljoen Catalanen in een verboden referendum over de afscheiding van Spanje. De Catalaanse Republiek werd eenzijdig uitgeroepen, de Spaanse staat reageerde ongemeen hard. De internationale sympathie voor de Catalanen was groot, het concrete antwoord pragmatisch. Sindsdien dobbert Catalonië stuurloos in Spaanse wateren.

De roep om erkenning in Catalonië is niet nieuw. Het verlangen naar gelijkwaardigheid overleefde burgeroorlogen en dictaturen. Het zocht naar manieren om te bestaan binnen de fragiele Spaanse constellaties. Geraken Spanje en Catalonië nog samen en ongeschonden uit de impasse?

Na de verijdelde stembusrevolutie is introspectie onvermijdelijk en noodzakelijk. De beperkingen van de onafhankelijkheidsbeweging en de sociaaldemografische realiteit van Catalonië werden op een pijnlijke manier blootgelegd. Maar ook Madrid moet luisterbereidheid tonen.