In het jaar 178 werd Irenaeus bisschop van Lyon. Hij wordt heden ten dage beschouwd als de eerste echte theoloog, en grondlegger van het christelijke denken. Irenaeus ging de strijd aan met de in zijn tijd bloeiende stroming van de gnostici. De gnostici geloofden dat de geestelijke, door de Geest geregeerde mens één is met het hoogste
Goddelijke. De verlossing uit de ‘boze wereld’ lag in de bewustwording van die eenheid. Irenaeus polemiseert tegen deze ketterij en beschrijft hoe Jezus, het vleesgeworden Woord van God, de enige ware weg is naar de eeuwige verlossing. Daarmee legt hij de fundamenten voor de christelijke theologie.