Kraspoekol, of de slavernij is een antikoloniaal toneelstuk dat Dirk van Hogendorp schreef in 1800. Het is een aanklacht tegen de slavernij die plaatsvond in Nederlands-Indië.
In het huishouden van de menslievende opperkoopman Wedano maakt zijn schoonzus, juffrouw Kraspoekol, de dienst uit. Wedano grijpt net op tijd in als Kraspoekol op het punt staat de jonge Tjampakka onterecht te laten straffen. Wanneer Tjampakka vertelt op welke vreselijke wijze zij in de slavernij is beland, belooft Wedano haar terug te sturen naar haar ouders. Kraspoekol voelt zich vernederd en verlaat onmiddellijk Wedano's huis. Ze zint op wraak.

Kraspoekol, of de slavernij wordt na één opvoering en veel ophef nooit meer in uitvoering gebracht. Daarna is het voor velen in de vergetelheid geraakt. Kraspoekol, of de slavernij is een verhaal dat niet verloren mag gaan. De gevolgen van het slavernijverleden zijn nog altijd voelbaar in onze samenleving, wat het thema actueel en relevant maakt. Door deze hertaling naast de oorspronkelijke tekst te plaatsen is het toneelstuk weer toegankelijk voor een breed publiek.
Dirk van Hogendorp (Heenvliet, 1761 - Rio de Janeiro, 1822) was resident in Oost-Indië, criticus van de koloniale politiek, ambassadeur, minister en generaal in het leger van Napoleon Bonaparte. Hij baseerde zijn toneelstuk op een boek van zijn vader.
Lyanna Oostra (Sneek, 1994) en Marja Warmelink-Odink (Hardenberg, 1981) zijn beiden werkzaam als docent Nederlands in het voortgezet onderwijs. Bij dit werk ontwikkelden zij ook begeleidend lesmateriaal voor de bovenbouw havo/vwo.